Basınçlı döküm, metal kalıba döküm yöntemine (her ikisinde de tekrar kullanılabilen metal kalıp bulunması açısından) çok benzemektedir, aradaki en önemli fark birincisinde metalin kalıba doluşunun basınç altında gerçekleştirilmesidir. Basınçlı dökümde metalin kalıba doluş hızının çok yüksek oluşu, çok kompleks şekilli parçaların dökülebilmesine imkân sağlamaktadır.
Burada ingilizce literatür açısından bir açıklama yapmak yararlı olacaktır. Amerikan menşeili literatürde basınçlı döküm (Die Casting), kökü veya metal kalıba döküm ise (permanent mold casting) olarak geçer. Oysa Avrupa menşeili literatürde basınçlı döküm (pressure die casting), kokil kalıba döküm ise (gravity die casting) olarak adlandırılmaktadır. Basınçlı dökümde kalıp kapatılıp kitlendikten sonra, sıvı metal, soğuk veya metal sıcaklığına ısıtılmış bir pompa haznesine aktarılır.
Pompa sıvı metali süratle besleme sisteminden geçirir, bu esnada kalıp içindeki hava da kaçma deliklerinden dışarı çıkar. Kalıp boşluğu tamamen dolduktan sonra, basınç döküm soğuyuncaya kadar tatbik edilir. Bundan sonra kalıp açılır ve döküm parçası dışarı alınır. Kalıp açık durumda iken içi temizlenir ve yağlanır, sonra kapatılarak önceki işlem tekrarlanır. Basınçlı döküm yönteminin başlıca avantajları şöyle sıralanabilir :
- Metal kalıba kıyasla çok daha karmaşık şekilli parçaların dökümü mümkündür.
- Kalıplar basınç altında doldurulduğundan, diğer döküm yöntemlerine kıyasla, daha ince cidarlı, «uzunluk/kalınlık» oranı daha yüksek ve boyutsal hassasiyeti daha fazla olan parçalar üretilebilir.
- Özellikle birden fazla boşluk ihtiva eden kalıplar kullanıldığında üretim hızı diğer yöntemlerden çok daha fazladır.
- Basınçlı döküm yönteminde, parçalar tekrar işlenmeye hemen hemen hiç ihtiyaç göstermiyecek şekilde üretildikleri için, fabrika ek ünitelerin işgal edeceği zemin ve işçilikten tasarruf edilmiş olur.
- Dökülen parça boyutlarında bir değişim olmaksızın aynı kalıptan binlerce parça üretilebilir.
- Daha ince kesitlerin dökülebilmesi, metal maliyetini azaltıcı bir husus olmaktadır.
- Basınçlı döküm ürünleri genellikle çok az bir yüzey bitirme işlemi gerektirirler.
- Bazı alaşımlar (örneğin Al esaslılar) basınçlı döküm yöntemi ile üretildiklerinde, diğer döküm yöntemlerine nazaran çok daha yüksek mekanik özellikler gösterirler.
Basınçlı döküm yönteminde sınırlamalar :
- Döküm boyutları sınırlıdır, döküm ağırlığı ender olarak 23 kg’ı aşar ve genellikle 4 -5 kg. civarındadır.
- Kalıp dizaynında dökülecek parçanın şekli dolayısıyla yolluk-landırılması ve hava kaçış yollarının yapımı ve yerinin seçimi büyük önem taşır; zira bu faktörlere bağlı olarak kalıp içerisine hava sıkışması söz konusu olabilir ve hapsolan hava da gaz boşluklarına sebep olur.
- Komple bir basınçlı döküm makinesi (ana pres, yardımcı cihazlar ve kalıplar) oldukça pahalıdır. Bu nedenle yöntemin ekonomik bir değer ifade edebilmesi ancak çok sayıda parça üretimi ile mümkündür.
- Birkaç istisna dışında, ergime sıcaklıkları bakır esaslı alaşımların ergime sıcaklıklarından daha yüksek olan alaşımlar basınçlı döküm yöntemi ile üretilemezler.